Terugblik rondleiding Herenboeren Loenen
Op zaterdag 19 september heette Marcel en Gertie van “de Groote Modderkolk” ons welkom voor een rondleiding over hun Herenboerderij. De Herenboerderij is aan hun derde seizoen bezig. Heel anders dan wij in Nijmegen, had Herenboeren Loenen al land, voordat er verder ook maar iets was. “Wat een luxe” is de gedachte die bij me langs komt…..” wij zijn nog maar net aan het zoeken en we weten echt niet waar we gaan komen”. Land zoeken blijkt in de praktijk best een onzeker proces, dus fijn als dat er is!
Herenboeren Loenen is een prachtig stuk land en ligt in een mooie groene plattelandsomgeving. Zij pachten 20 hectare en een schuur van Natuurmonumenten en zitten dus ook met hun “boerderij” op het terrein van natuurmonumenten. Ook is daar een zorgboerderij, die overigens geheel los functioneert van hen. Wel is er over en weer enthousiasme en contact. We wandelen het eerste stuk tot de koeien: “het brandrode rund” staat met kalveren en al in een flink weiland. Totaal is er 10 hectare nodig voor het vee, vertelt Marcel ons. De groep is enthousiast en er worden Marcel veel vragen gesteld. Over de oprichting, de wijze van grondgebruik en ook andere, meer inhoudelijke vragen over waarom bijvoorbeeld “het brandrode rund”. Op de terugweg, ontdekt Gertie dat er een kalf is “uitgebroken”: het dook onder de draad door in een houtig tussenstuk. Marcel wordt er niet koud of warm van. Terwijl wij verder gaan, gaat hij het kalf “terugjagen”. Anders dan bij veel andere Herenboerderijen gaat het vee in de winter naar binnen. In “de Potstal”. In de winter is het terrein te nat en vertrappen de dieren het land. Vandaar de naam: “de Groote Modderkolk”. De potstal is overigens een mooi systeem. Door iedere keer stro over de vlaaien van de koeien te gooien, verhoogt zich de laag van poep en stro. Dit wordt later over het land uitgestrooid….en vergroot de vruchtbaarheid.
Na de koeien, de kip-caravan……. Een vol-automatische caravan waar de eieren uitrollen, het licht aan en uitgaat en deuren dicht en opengaan. Met 249 kippen (“nee hoor, niet precies, maar zo is het nog net een hobby en geen bedrijf”, weet Marcel ons te vertellen. En ze leggen zo’n 1500/1600 heerlijke eieren per week. Echter……..probleempje……….. men heeft er niet aan gedacht dat het ding een scherpe bocht om moet naar de boomgaard. Dus voor straks, één van de vele grotere en kleinere probleempjes die langs komen bij het reilen en zeilen van een HerenBoerderij! Zo was een ander probleempje “de marter” die graag in voorgaande jaar de kip-caravan bezocht en Herenboeren Loenen een heel aantal kippen kostte.
Na de kippen vervolgen we onze rondleiding naar de groenten op het land en in de tunnels. Zo’n 6 hectare. We worden nog even “opgehouden” door een ontsnapte kip. Een van de deelnemers geeft aan dat het haar specialiteit is om “kippen te vangen” en pakt ‘m, waarna Gertie ‘m naar de caravan brengt.
De groenten staan er mals en goed bij. Heerlijk om al die diversiteit op het land te zien staan: allerlei soorten sla, afgewisseld met andere soorten. De groep stelt veel vragen over wat er te zien is. Het teelplan is van groot belang, geeft Gertie aan: “afwisseling is bewust ingezet in verband met bescherming tegen ziekten en “ongewenste beestjes” en in het eerste jaar, hadden we veel te veel kolen gezet, waardoor we de hele winter kolen moesten eten…..”. Ook tussendoor dat we wandelen zie ik dat er veel kleine, enthousiaste uitwisselingen plaatsvinden. Met elkaar, mij of met Gertie of Marcel over meer specifieke groenten of bouw. De tunnels zijn ook prachtig om even een blik in te werpen. Dat doet dan ook bijna iedereen even. De tomaten, paprika’s en komkommers hangen te groeien en te rijpen. Gertie vertelt over het belang van de tunnels: “ze vervroegen seizoen doordat je veel eerder kunt zaaien bijvoorbeeld, en verlengen het seizoen doordat het warmer blijft”.
Tenslotte gaan we terug langs de varkens en de boomgaard. Het is een genot om de varkens te zien scharrelen over het grote stuk grond (3 hectare) dat ze tot hun beschikking hebben. Toch zoeken ze elkaar op en liggen bij elkaar en in de buurt van een “wagen” die tegelijkertijd hun schuilmogelijkheid is. Er worden veel plaatjes gemaakt door deelnemers aan de rondleiding. Een enkeling kan een lach niet onderdrukken bij het zien en horen van de varkens.
Last but not least, de boomgaard. Afgelopen voorjaar zijn er, met een waar legertje van vrijwilligers, zo’n 1300 fruitbomen gepland. Appels en peren natuurlijk, maar ook o.a. pruimen, noten. Er is bewust gekozen voor “het olde ras”, anders dan bij veel Herenboerderijen. Een van de conclusies van vandaag is dan ook dat iedere boerderij zijn eigen unieke keuzes en inrichting maakt.
Met dank aan Marcel en Gertie een mooie en leerzame ervaring rijker.